Kunyangwe data kubva orbiters vakaratidza kuvapo kwe mvura ice, kuongorora kwe making ma craters munzvimbo dzepakati pemwedzi hazvina kuitika nekuda kwekushaikwa kwehunyanzvi hwekuita simba making marovers munzvimbo dzine rima risingaperi, dzinotonhora zvikuru dzine tembiricha ye -240°C. Iyo purojekiti PHILIP ('Powering rovers neHigh Intensity Laser Induction pa Planets') kutumwa neEuropean nzvimbo Agency yakagadzirira kugadzira prototypes yaizopa laser simba kune aya ma rovers mukuyedza kuongorora humbowo hwekuvapo kwe mvura mumakoronga aya.
mwedzi haitenderere paaxis yayo sezvainotenderera nenyika nokudaro rimwe divi remwedzi harimbooneki kubva panyika asi mativi ose anogamuchira mavhiki maviri echiedza chezuva achiteverwa nemavhiki maviri ehusiku.
Zvisinei, kune nzvimbo dzakanyura mumakoronga ari munzvimbo dzepakati pemwedzi dzisingambowani chiedza chezuva nokuti chiedza chezuva chakaderera chinosiya mukati-kati megomba mumumvuri zvachose. Rima risingaperi iri mumakoronga anoita kuti dzitonhore zvakanyanya mumhando ye -240°C inoenderana ne30 Kelvin kureva 30 madhigirii pamusoro paziro. Iyo data yakagamuchirwa kubva ku making orbiters yeESA, ISRO uye NASA vakaratidza kuti nzvimbo idzi dzine mumvuri zvachose dzakapfuma muhydrogen, zvinoratidzira kuvapo kwe mvura (ice) mumakoronga aya. Ruzivo urwu runofarira sainzi pamwe nenzvimbo yemuno 'mvura uye okisijeni' yekuzogara mwedzi unouya. Naizvozvo, panodiwa rover inogona kudzika kuma craters akadaro, kudhirowa nekuunza sample yekuyedza kuratidza kuvepo kweaizi ipapo. Given making ma rovers anowanzo shandisa solar power, izvi hazvisati zvaitwa kusvika parizvino nekuti zvanga zvisati zvave kugoneka kuve nechokwadi chekupihwa kwemagetsi kumarovers apo ichiongorora mamwe eaya macrater akasviba.
Imwe pfungwa yaive yekuve nemarovers ane simba renyukireya asi izvi zvakaonekwa zvisina kukodzera pakuongorora ice.
Kutora cue kubva kumishumo yekushandiswa kwelaser kune simba drones kuti irambe iri mudenga kwenguva yakareba, chirongwa ichi. Firipi ('Kusimbisa rovers neHigh Intensity Laser Induction on Planets') akatumwa neEuropean nzvimbo Agency kugadzira yakakwana laser-powered basa rekuongorora.
Iyo PHILIP chirongwa chapedzwa izvozvi uye ESA inhanho imwe padyo nekusimbaradza making rovers ine lasers yekuongorora iyo yakanyanya kutonhora rima lunar craters pedyo nematanda.
ESA yaizotanga kugadzira prototypes yekuongorora makorokoza akasviba ayo aizopa humbowo hwehumbowo hwehuvepo hwe. mvura (ice) inotungamira mukuzadzikiswa kwezviroto zvevanhu kuti vagare iyi satellite.
***
Sources:
The European Space Agency 2020. Kugonesa & Kutsigira / Space Engineering & Technology. Laser-powered rover kuongorora Mwedzi rima mimvuri. Yakatumirwa 14 Chivabvu 2020. Inowanikwa online pa http://www.esa.int/Enabling_Support/Space_Engineering_Technology/Laser-powered_rover_to_explore_Moon_s_dark_shadows Yakasvika musi wa15 Chivabvu 2020.
***