Muzvinafundo weBritish theoretical physicist Muzvinafundo Peter Higgs, ane mukurumbira wekufungidzira kupa huwandu hwemunda weHiggs muna 1964 akashaya musi wa8 Kubvumbi 2024 zvichitevera kurwara kwenguva pfupi. Aiva nemakore 94.
Zvakatora inenge hafu yezana remakore kusati kwavepo kwekupa kukuru Higgs field inogona kusimbiswa muna 2012 apo CERN Vatsvagiri paari Large Hadron Collider (LHC) vakashuma kuwanikwa kwechinhu chitsva, chinoenderana neHiggs boson.
Higgs boson, iyo chikamu chakabatana neHiggs munda chakaita chaizvo nenzira yakafanotaurwa neiyo Standard modhi. Iyo Higgs particle ine hupenyu hupfupi kwazvo, hunosvika gumi-22 masekondi.
Higgs munda unozadza iyo yese Universe. Inoita basa rekupa huwandu kune zvese zvakakosha zvimedu. Apo iyo muchadenga akatanga, hapana twunhu twaive nehuremu. Zvimedu zvakawana huwandu hwazvo kubva kumunda wakakosha wakabatana neHiggs boson. Nyeredzi, mapuraneti, hupenyu nezvese zvese zvaigona kungobuda nekuda kweHiggs boson saka chikamu ichi chinonyanyozivikanwa sechikamu chamwari.
Muzvinafundo Higgs akapihwa mubairo weNobel muFizikisi muna 2013, pamwe naFrancois Englert. "Nekuda kwekuwanikwa kwe theoretical yemuchina unobatsira pakunzwisisa kwedu kwekwakabva kuwanda kwe subbatomic particles, uye iyo nguva pfupi yadarika yakasimbiswa kuburikidza nekuwanikwa kweiyo yakafanotaurwa yakakosha chikamu, neATLAS uye CMS kuyedza paCERN's Large Hadron Collider".
***
Sources:
- Yunivhesiti yeEdinburgh. Nhau - Chirevo pamusoro perufu rwaProfessor Peter Higgs. Rakabudiswa musi wa9 Apr, 2024. Inowanikwa pa https://www.ed.ac.uk/news/2024/statement-on-the-death-of-professor-peter-higgs
***